www.pedagodzyspecjalni.fora.pl

Małgosia.nowa

Tezy do egzaminu z metodologii badań społecznych
1. Nauka i jeje rozwój, stanowiska za uznaniem naukowości twierdzeń
2. Współczesne trojakie rozumienie nauki
3. Poznanie, nauka a poznanie
4. Umowa społeczna i wiara w dane – podstawy wiedzy
5. Cechy twierdzeń naukowych
6. Kontrola intersubiektywna twierdzeń naukowych
7. Źródła wiedzy o życiu społecznym
8. Poznanie naukowe a poznanie potoczne
9. Wiedza naukowa a wiedza potoczna, wiedza artystyczno- literacka, wiedza subiektywna, wiedza irracjonalna
10. Kumulatywny i rewolucyjny rozwój nauki
11. Cele nauki i badań naukowych
12. Nauki dedukcyjne i indukcyjne
13. Wyjaśnienie nomotetyczne i idiograficzne
14. Wyjaśnienie dedukcyjnie i indukcyjne
15. Metodologia – określenie i rodzaje
16. Czemu służy znajomość metodologii
17. Podstawowe etapy procesu badawczego
18. Cecha a zmienna
19. Rodzaje zmiennych
20. Konceptualizacja, termin a pojęcie
21. Operacjonalizacja
22. Procedura operacjonalizacji wg. E. Hornowskiej
23. Przykłady przełożenia terminu teoretycznego na termin empiryczny
24. Definicja wskaźnika i jego rodzaje
25. Pojęcia wskaźnikowe
26. Populacja a próba
27. Parametr a estymator
28. Sposoby doboru próby badawczej
29. Dobór losowy: losowanie indywidualne nieograniczone, losowanie indywidualne systematyczne, losowanie warstwowe, losowanie grupowe, losowanie wielostopniowe
30. Próba warstwowa
31. Losowość i reprezentatywność
32. Populacja skończona i populacja nieskończona
33. Dobór nie losowy: kwotowy, celowy i teoretyczny
34. Dobór incydentalny
35. Dlaczego studenci nie są najlepszą próba badawczą
36. Liczebność próby badawczej: stanowiska
37. Od czego zależy wybór liczebności próby?
38. Pomiar na skali nominalnej porządkowej, interwałowej – charakterystyka skal
39. Od czego zależy wybór skali pomiarowej w konkretnym badaniu
40. Średnia arytmetyczna, określenie, podstawowe właściwości
41. Mediana, kwartale, decyle i centyle
42. Co daje badaczowi znajomość miar położenia?
43. Przykłady zasadności stosowania centyli w badaniach edukacyjnych
44. Wskaźnik zmienności: wariancja, i odchylenie standardowe
45. Rozkład normalny- cechy
46. Ilościowa analiza danych ( jednozmiennowa, eksplantacja, interpretacja)
47. Rozbudowane analizy jakościowe ( replikacja, eksplantacja, interpretacja)
48. Rola analizy jakościowej wg. J. Sztumskiego
49. Etapy analizy jakościowej
50. Określenie teorii ugruntowanej według K. Rubachy

1. Motywy wybory problematyki badawczej, przedmiot badań a problematyka badań, określenie problemu badawczego, pytanie a problem badawczy.
2. Rodzaje problemu badawczego:
a) Rozstrzygnięcia- dopełnienia ( określenie, różnice, warunki formułowania)
b) Główne –szczegółowe ( określenie, róźnice, zasady formułowania)
c) Diagnostyczne- zależnościowe ( określenie, róznice, zasady formułowania, rodzaje problemów zależnościowych)
d) Pytania otwarte- zamknięte : wady zalety
e) Zasady poprawnego formułowania problemów badawczych
3. Założenie hipotetyczne – określenie rodzaje, warunki poprawnego formułowania
4. Metoda, technika, narzędzie, techniki zbierania danych jakościowych i ilościowych oraz ich dokładna charakterystyka, trafność i rzetelność narzędzia, reguły poprawnego konstruowania narzędzia ( z literatury i omawiane na ćwiczeniach), znaczenie pytania filtrującego, opis a opinie, określenia: kafeteria koniunktywna i dysjunktywna, żądanie wyboru, żądanie roszczenia zupełności ( maksymalne i minimalne), relacja między wskaźnikami zmiennej a kafeteriami w pytaniach kwestionariuszowych.
5. Analiza ilościowa: opis statystyczny- statystyka opisowa, miary tendencji centralnej- modalna, mediana, kwartale, średnia, określenia: procent wartości ważnych, procent wartości skumulowanych, skala a miary tendencji centralnej, miary zmienności- wariancja, odchylenie standardowe, wnioskowanie statystyczne, miary współzmienności a skala ( skala nominalna, porządkowa, i interwałowa, a współczynniki korelacji) hipoteza kierunkowa i bezkierunkowa, testy różnice między zmiennymi ( parametryczne i nieparametryczne- warunki ich stosowania) zasady randomizacji.

angelika23

a z pedagogiki społecznej ktos ma ??

Małgosia.nowa

mam, mam tylko na raz niechcialo mi się przepisywać. Napiszę wieczorem

angelika23

ok dzieki

Magda

Miło by było gdybyśmy tradycyjnie wspólnie opracowali te zagadnienia, każdy ile może Smile

Małgosia.nowa

magda
od 1 do 38 zagadnienia włącznie to całe wykłady!!!!! bo już patrzyłam, mam podzielone.
od 39 do 50 zagadnienia to bedzie jeszcze na wykładach, a pozostałe to z ćwiczeń i lektur. chociaż z lektur jeszcze nie robiłam.

angelika23

a moglabyś już z tej spolecznej wrzucic??

aniołeczek;)

ale przecież doktor B nie podaje tez z lektur....

Małgosia.nowa

Tak Tak wrzucę, ale czy ktoś już ma tą II cześć czyli od tego momentu - co znajduje się niżej.

1. Motywy wybory problematyki badawczej, przedmiot badań a problematyka badań, określenie problemu badawczego, pytanie a problem badawczy.
2. Rodzaje problemu badawczego:
a) Rozstrzygnięcia- dopełnienia ( określenie, różnice, warunki formułowania)
b) Główne –szczegółowe ( określenie, róźnice, zasady formułowania)
c) Diagnostyczne- zależnościowe ( określenie, róznice, zasady formułowania, rodzaje problemów zależnościowych)
d) Pytania otwarte- zamknięte : wady zalety
e) Zasady poprawnego formułowania problemów badawczych
3. Założenie hipotetyczne – określenie rodzaje, warunki poprawnego formułowania
4. Metoda, technika, narzędzie, techniki zbierania danych jakościowych i ilościowych oraz ich dokładna charakterystyka, trafność i rzetelność narzędzia, reguły poprawnego konstruowania narzędzia ( z literatury i omawiane na ćwiczeniach), znaczenie pytania filtrującego, opis a opinie, określenia: kafeteria koniunktywna i dysjunktywna, żądanie wyboru, żądanie roszczenia zupełności ( maksymalne i minimalne), relacja między wskaźnikami zmiennej a kafeteriami w pytaniach kwestionariuszowych.
5. Analiza ilościowa: opis statystyczny- statystyka opisowa, miary tendencji centralnej- modalna, mediana, kwartale, średnia, określenia: procent wartości ważnych, procent wartości skumulowanych, skala a miary tendencji centralnej, miary zmienności- wariancja, odchylenie standardowe, wnioskowanie statystyczne, miary współzmienności a skala ( skala nominalna, porządkowa, i interwałowa, a współczynniki korelacji) hipoteza kierunkowa i bezkierunkowa, testy różnice między zmiennymi ( parametryczne i nieparametryczne- warunki ich stosowania) zasady randomizacji.

Małgosia.nowa

dajcie znać jak najszybciej. A może ktoś podjął by się tej roboty to ja wówczas chętnie sie wymienie

karolinkieee

ad 1.

Sposoby wyjaśniania funkcjonowania świata:
1. mitologia
2. filozofia
3. nauka

Platon- prekursor teorii nauki
Arystoteles- klasyczna definicja nauki, nauka to ogólne, pewne i niezmienne poznanie

Istotne momenty w dziejach nauki:
1. koniec średniowiecza- oddzielenie się religii i wiary od nauki i rozumu- te dwa nurty biegną równolegle, ale nigdy się nie krzyżują.

XX w. Nauka może dojść do pewnego momentu, potem można już tylko wierzyć
- nauka i religia/ wiara krzyżują się

2. XVII w. Matematyczne przyrodoznawstwo uznane za ideał nauki
3. XVIII w. Rozdział między nauką i filozofią
4. I połowa XIX w. A. Comte proponuje nowe podejście – pozytywizm,
- nauka, naukowe- to co jest zewnętrzne, widoczne, sprawdzone empirycznie
- głownie chodziło o badanie nagich faktów
- nauka miała pełnić funkcje praktyczne, miała być użyteczna do rozwiązywania problemów praktycznych
5. II poł. XIX i XIX/XX w. Na arenę nauki wchodzą nauki humanistyczne
- scjentyzm ( nauka jest w stanie poznać i wyjaśnić wszystko a nawet uszczęśliwić człowieka)
6. XX w. Nauka ma zmierzać do twórczego rozwiązywania problemów
- wzrost ekonomicznego znaczenia nauki
- II poł XX w. Utrata zaufania w naukę
- Zmiana oczekiwań względem nauki
- Nauka zaczęła dostarczać sprzecznych wyjaśnień tego samego problemu
7. od II poł. XX-XXI w. Ścisły związek nauki z etyką

Stanowiska wskazujące, które twierdzenia uznać za naukowe:

1. Twierdzenia naukowe to te które są prawdziwe
2. Twierdzenia uznane za prawdziwe
3. Twierdzenia, które są intersubiektywne, komunikowalne i sprawdzalne
4. Twierdzenia, które są prawdziwe uznawane przez ogół
5. Twierdzenia, które są nowe
6. Twierdzenia, które są wolne od ocen i wartościowania
7. Twierdzenia, które są usystematyzowane
8. Twierdzenia, które zaspokajają potrzeby umysłowe i dają zadowolenie umysłowe

Wraz z rozwojem nauki zmieniał się przedmiot badań.

ad.2
Współczesne trojakie rozumienie nauki.
Bez względu na dyscyplinę

1. Nauka, która jest ujmowana czynnościowo- funkcjonalne.
Nauka jako zespół czynności badawczych, poznawczych, zmierzających w sposób uporządkowany i metodyczny ( -> planowy, systematyczny, wg określonej metody) do osiągnięcia wiedzy o czymś

2. Wytworowe rozumienie nauki.
Nauka jako wytwór. Nauka = wiedza naukowa.
Jest to zbiór zdań a niekiedy tylko pytań, które stanowią wiedzę interesującą, (zaspokajają ogólnoludzkie potrzeby poznawcze. Zajmuje się istotnymi sprawami) intersubiektywnie komunikowalną ( intersubiektywnie sensowną- jest zrozumiała dla innych badaczy) intersubiektywnie sprawdzalną ( kontrolowana) Nauka jako wytwór jest zawsze pewnym rezultatem określonego etapu rozwoju nauki.

Połączenie:
Nauka jest to pewna wiedza nagromadzona w wyniku procesu badawczego zmierzającego do poznania jakiegoś zjawiska i udzielania odpowiedzi na nieznane dotąd pytania. Jest zatem procesem zdobywania wiedzy i poznawania rzeczywistości społeczno – przyrodniczej.

3. Nauka jako określona działalność społeczna wraz z osobami, które uprawiają i korzystają z niej.

ad. 3 Nauka, a poznanie
- Nauka jest najwyżej zorganizowaną formą poznania rzeczywistości.
- Poznawanie to proces odkrywania ( może w nim uczestniczyć osoba a nawet cała społeczność)
- Jest to proces. Który ma charakter obiektywny i subiektywny.

Małgosia.nowa

TEZA 8
RODZAJE POZNANIA:
1. POZNANIE NAUKOWE
2. POZNANIE POTOCZNE
3. POZNANIE ZAWARTE W FILOZOFII, RELIGII, TRADYCJI, PRZEKAZYWANE PRZEZ AUTORYTETY.

POZNANIE NAUKOWE

• Kontynuacja poznania potocznego.
• Jest jednocześnie zaprzeczeniem poznania potocznego
• Tym poznaniem posługujemy się w codziennym życiu.
• Ma cel wyraźnie teoretyczny
• Dotyczy określonego przedmiotu rozważanego w jakimś aspekcie.
• Świadome i systematyczne, eliminuje czynniki poza poznawcze.
• Wymaga kompetencji w danej dziedzinie.
• Opiera się na systematycznej i kontrolowanej obserwacji losowo dobranych obiektów
• Posługuje się ściśle zdefiniowanymi pojęciami.
• Dokładne narzędzia pomiaru.
• Obiektywizm w formułowaniu wniosków, odnoszące się do konkretnego zjawiska.
• Replikacja- możliwość powtórzenia badania w celu weryfikacji.

POZNANIE POTOCZNE

POZNANIE POTOCZNE
• Posługujemy się w codziennym życiu.
• Służy celom wyraźnie potocznym.
• ,,zlepek’’ różnych ujęć, punktów widzenia w zależności od potrzeb i okoliczności.
• Istotną rolę odgrywają motywy i czynniki poza poznawcze, emocje upodobania.
• Przynależne każdemu człowiekowi.
• Niekontrolowana obserwacja
• Mało precyzyjne pojęcia
• Informacje w sposób mimowolny, niezaplanowany.
• Znaczny o subiektywizm w formułowaniu sądów.
Wiedza naukowa
Ma charakter abstrakcyjny o charakterze ogólnym, sądy i twierdzenia są uogólnione, odnoszą się do zbioru ludzi, mają charakter praw naukowych.
 Sądy i twierdzenia muszą mieć pewien stopień pewności.
 Wiedza jednolita, sądy uznawane są za obiektywne, dokładne.
 Systematyczne uporządkowanie, pozbawione sprzeczności.
 Oparta na uzasadnieniu intersubiektywnym i jawnej procedurze badawczej.
• Rezultat poszukiwań badawczych.
• Wyrażana w języku naukowym, który jest abstrakcyjny, pozbawiony oceny.

TEZA 9 WIEDZA POTOCZNA

 O wysokim stopniu uszczegółowienia, ma charakter konkretny, typowo praktyczny.
 Wykorzystywana w codziennym życiu
 Obejmuje sądy jednostkowe, rzadko uogólnienia
 Sądy odnoszą się do konkretnej sytuacji, osób
 Opiera się na obserwacji przeprowadzonych na niewielkich próbach.
 Wiedza zindywidualizowana, subiektywna uzależniona od życiowych doświadczeń o niskim poziomie.
 Nie można jej zweryfikować
 Niesystematyczna wewnętrznie sprzeczna niespójna.
 Brak troski o uzasadnienie, jest traktowana jako oczywista
 Oparta na zdrowym rozsądku i doświadczeniu nabytym przez ludzi.

WIEDZA NAUKOWA
 Ma charakter abstrakcyjny o charakterze ogólnym, sądy i twierdzenia są uogólnione, odnoszą się do zbioru ludzi, mają charakter praw naukowych.
 Sądy i twierdzenia muszą mieć pewien stopień pewności.
 Wiedza jednolita, sądy uznawane są za obiektywne, dokładne.
 Systematyczne uporządkowanie, pozbawione sprzeczności.
 Oparta na uzasadnieniu intersubiektywnym i jawnej procedurze badawczej.
• Rezultat poszukiwań badawczych.
• Wyrażana w języku naukowym, który jest abstrakcyjny, pozbawiony oceny.

RODZAJE WIEDZY :
WIEDZA ARTYSTYCZNO-LITERACKA- literatura, sztuka, zakres działalności teoretycznej i praktycznej.
 WIEDZA SPEKULATYWNA- zawarta w systemach spekulatywnych filozofii i religii.
 WIEDZA IRACJONALNA- wiedza nieuchwytna dla rozumu, cechuje ją poza doświadczalna i nieracjonalna droga poznania ma charakter intuicyjnego sprzecznego z zasadami logiki.
 WIEDZA PRZEKAZYWANA PRZEZ AUTORYTETY

TEZA 10
ROZWÓJ NAUK- nauka rozwija się w sposób kumulatywny i rewolucyjny rozwój nauk. Odkrycia badaczy tworzą spójny, opisowy i teoretyczny obraz danej sfery zjawisk. Zakłada ciągłość pracy następujących po sobie generacji naukowców. KUMULATYWNOŚĆ NAUKI nie pozostaje w sprzeczności z obalaniem twierdzeń poprzedników, zawężaniem zakresu ich ważności, ogranicza ich do pewnych warunków.
REWOLUCYJNY CHARAKTER- rewolucyjna zmiana perspektywy (kierowanie teorii i badań w zupełnie innym kierunku niż dotychczas).
TEZA 11

CELE NAUKI: Jan Such wyróżnia dwa cele nauki;
-ZEWNĘTRZNE- wynikają z funkcji, jakie pełni nauka w społeczeństwie, życia ludzi.
-WEWNĘTRZNE- cele jakie badacz stawia sobie w swojej pracy. Cele czysto poznawcze.
Wg. Brzeźińskiego- celem badacza jest docieranie do prawdy, pokazanie w sposób jak najbardziej zbliżony do prawdy.
Cechy uprawiania:
• Ogólność
• Ścisłość
• Wysoka informatywna zwartość
• Pewność
• Prostota
CELE NAUKI WEDŁUG METODOLOGII:
1. POZNANIE RZECZYWISTOŚCI- funkcja deskryptywna nauki, zmierza do opisania istniejącej rzeczywistości, pozyskania odpowiedzi na pytanie typu jak jest? Jak się rzeczy mają?
2. DOSTARCZENIE WYJAŚNIEŃ ZROZUMIENIA ŚWIATA- funkcja eksplanacyjna, by zrealizować badania, dążą do odpowiedzi na pytanie np. dlaczego tak jest?
3. CELE PRZEWIDUJĄCE-prognostyczna funkcja nauki. Badania zmierzają do znalezienia trafnej diagnozy w przyszłości.

TEZA 12 I 13

DWA TYPY WYJAŚNIANIA W NAUCE:
 Nauki dedukcyjne ( formalne) – przykładem mogą być przedmioty skisłe np.: Matematyka, Fizyka, gdyż one opierają się na dedukowaniu informacji.
 Nauki Indukcyjne (empiryczne)- przykładem mogą być nauki przyrodnicze np.: psychologia, socjologia, pedagogika.
Oba typy są niezbędne, wzajemnie się uzupełniają.
II podział wyjaśniania nauki:
 Typ nomotetyczny- wychodzimy od praw.
 Typ idiograficzny- wychodzimy od swoistego zjawiska.
WYJASNIENIE DEDUKCYJNE (FORMALNE)
Najpowszechniejsze w Matematyce i logice. Zawsze niezawodny typ wyjaśniania w nauce, jedyny niezawodny. Wykorzystywany jest również przez nauki przyrodnicze.
Punktem wyjścia jest:
1. Przyjęcie ogólnego prawa, które wyjaśnia interesujące badacza zjawisko.
2. Na jego podstawie wyprowadza się określone wnioski. Wniosek jest logiczną konsekwencją przesłanek wyjaśniających.

Rozumienie dedukcyjne zachodzi w określonych warunkach :
- zawsze zachodzi zależność przyczynowo-skutkowa.
- Poprzednik wyraźne wskazuje na wystąpienie określonego zjawiska.
WYJAŚNIENIE INDUKCYJNE (PRAWDOPODOBNEGO PROBABILISTYCZNEGO)
Charakterystyczny dla nauk społecznych, Pedagogicznych, socjologicznych.
Punktem wyjścia jest;
1) Obserwacja konkretnego zjawiska, zjawisk.
2) Ustalenie uogólnień
Zawsze opiera się na założeniu jakiegoś stopnia prawdopodobieństwa między przyczyną a skutkiem. Wykorzystuje się w charakterze relacji międzyludzkich, jest zawodny.
WYJAŚNIENIE NOMOTETYCZNE I IDIOGRAFICZNE JEST STOSOWANY W PEDAGOGICE. NOMOS= PRAWO
WYJAŚNIENIE MONOTETYCZNE PROWADZI DO FORMUŁOWANIA UOGÓLNIEŃ, OGÓLNYCH PRAW, PRAWIDLOWOŚCI. TEGO TYPU WYJAŚNIANIE STOSUJE SIĘ NA BAZIE BADAŃ ILOŚCIOWYCH, OPIERA SIĘ NA PORZĄDKU STATYSTYCZNYM.
ETAPY WYJAŚNIANIA NOMOTETYCZNEGO:
1) Znajomość określonej teorii, metod, jej empirycznego weryfikowania.
2) Wyjaśnianiu podlegają fakty empiryczne, sprawdzalne, możliwe do zmierzenia.
CECHY WYJAŚNIANIA NOMOTETYCZNEGO;
 Formułowane wyjaśnianie odnosi się do danego zjawiska. Ma zasięg ograniczony, tylko i wyłącznie do danego teoretycznego założenia. Nie wolno go przenosić na inne zjawiska.
 Wyjaśnianie odnosi się do populacji, z której wylosowano osoby do badania, nie zaś do indywidualnego badanego.
 Wyjaśnianie jest precyzyjne, ale nie ma charakteru aksjomatycznego, tylko ma charakter probabilistyczny.
WYJAŚNIENIE IDIOGRAFICZNE: IDIOS=SWOISTY
Wyjaśnianie odnosi się do funkcjonowania KONKRETNEJ osoby, dla konkretnego terenu, konkretny dla swoistej osoby.
CECHY WYJAŚNIANIA IDIOGRAFICZNEGO;
 Fakty, które badacz w punkcie wyjścia nie odnosi do konkretnej teorii. Są to zjawiska możliwe do konkretnego zarejestrowania, mogą być niebezpośrednio zaobserwowanego.
 Badacz do wyjaśnienia zjawiska, korzysta z wielu teorii, z różnych punktów widzenia.
 Zbierając dane zmierza do zbudowania teorii, której zasięg jest ograniczony do konkretnego miejsca i kontekstu.
 Wyjaśnianiu podlegają oprócz konkretnego zjawiska, również zjawiska, które mu współtowarzyszą.
 Wyjaśnianie nie odnosi się do populacji, ale do konkretnego miejsca czasu i ludzi biorących udział w badaniu.
 Wyjaśnianie jest nie precyzyjne, niejednoznaczne, wyjaśnienie klaruje się stopniowo w miarę narastania wglądu badacza. Wyjaśnienie nie zmierza do odkrywania ogólnych prawidłowości, ale do zależności odnoszących się do konkretnego terenu i jednostek na konkretnym poziomie.
 Wyjaśnienie to dotyczy ustalenia szczegółowych relacji, zależności między badanymi zjawiskami , obiektami, składają się ostatecznie na teorię ugruntowaną w danych. Nie mających mocy wyjaśniania poza zebranymi danymi.

TEZA 14 mETODOLOGIA OKREŚLENIE I RODZAJE

CO TO JEST METODOLOGIA???
 Nauka o czynnościach i metodach postępowania stosowanych w jakiejś nauce, dyscyplinie, bądź w naukach dyscyplinarnych.
 Nauka zajmująca się sposobami przygotowania i prowadzenia badań naukowych, opracowania ich wyników, budową systemów naukowych, oraz utrwalenia w mowie i w piśmie osiągnięć naukowych.
 Dyscyplina, która zajmuje się zasadami budowy systemów wiedzy naukowej.
 Obejmuje ogół czynności związanych z opisem badanej rzeczywistości, zasady postępowania, badawczego, dobór metod badawczych, ale także wyniki tego procesu, pojęcia, twierdzenia, wiedzę, teorię naukową.
PRZEDMIOT ZAINTERESOWANIA:
-Zagadnienia teoretyczne( wiedza, pojęcia)
-Wskazówki praktyczne ( dotyczą reguł postępowania badawczego ukierunkowanego na sformułowane przez badacza problemy badawcze.

RODZAJE METODOLOGII

OPISOWA- zajmuje się opisem toku postępowania badawczego, obejmuje zespół czynności badawczych stosowanych dotychczas w badaniach naukowych.
NORMATYWNA- zajmuje się zasadami i regułami niezbędnymi do uwzględnienia przy wszystkich etapach postępowania badawczego. Muszą być zachowane normy postępowania badawczego w prawidłowo prowadzonych badaniach naukowych.
METODOLOGIA OGÓLNA- informuje o prawidłowościach badawczych wspólnych dla wszystkich nauk, formułuje wspólne dla wszystkich nauk zasady i reguły postępowania badawczego.
DOTYCZĄ MIEDZY INNYMI:
 Zasad definiowania i klasyfikowania pojęć.
 Wyjaśniania zasad i procedur doboru prób do badań.
 Pomiaru zjawisk
 Sposobów wnioskowania- dedukcyjnego i indukcyjnego.
 Uzasadniania teorii i formułowania praw.
METODOLOGIE SZCZEGÓŁOWE
Informuje o charakterystycznych dla danej dyscypliny naukowej, procedurach i regułach postępowania badawczego.
Zalicza się do nich:
a) Czynności związane ze zbieraniem danych i ich opracowanie badań.
b) Formułowanie adekwatnych do badanego przedmiotu problemów badawczych, stosowanych etapów postępowania badawczego.
c) Budowa narzędzi badawczych
d) Czynności związane ze zbieraniem materiałów i informacji, czy ich opracowaniem.

klaudia

Ad.16
Znajomość metodologii służy :
1. poprawnemu planowaniu i prowadzeniu badań
2. poprawnemu formułowaniu problemów i hipotez badawczych
3. logicznemu wnioskowaniu
4. poprawnemu generalizowaniu wyników badań

ad.17.
Podstawowe etapy procesu badawczego /wg J. Brzezińskiego/:
1) sformułowanie problemu badawczego i hipotez badawczych,
2) określenie zmiennych:
- konceptualizacja
- operacjonalizacja badanych zmiennych
3) dobór próby z populacji,
4) zebranie danych i ich analiza,
5) analiza i wnioskowanie statystyczne,
6) akceptacja lub odrzucenie hipotezy,

Ad.18-19
Cechy mogą być stałe dla pewnej grupy obiektów lub dla samego obiektu, mogą też się różnić. Cecha zmienna przyjmuje przynajmniej 2 wartości wtedy możemy określić ją jako zmienną
Rodzaje zmiennych
Ze względu na wartości przyjmowane przez zmienną :
1. zmienna dychotomiczna ( dwuwartościowa) np płeć
2. zmienna politomiczna (wielowartościowa) np wykształcenie, pochodzenie,

Ze względu na nasilenie cechy:
1. ilościowe - zmienna przyjmuje wartość liczbową
2. jakościowe - przyjmują wartości nominalne ( scharakteryzowane za pomocą nazw ) np płeć ( kobieta , mężczyzna), gatunek filmu, niektóre zmienne jakościowe wyrażane są za pomocą liczb - np nr autobusu, nr programu telewizyjnego)

Ze względu na kierunek wyjaśniania związku między zmiennymi:
1. zmienna zależna
2. zmienna niezależna

ad.20
KONCEPTUALIZACJA
- proces dookreślania znaczenia terminu używanego w badaniach,
- polega na uściśleniu i udoskonaleniu pojęć abstrakcyjnych,
- wybór definicji teoretycznej badanej zmiennej,
- opiera się na posiadaniu wiedzy dotyczącej różnicy między terminem a pojęciem.
TERMIN – nazwa odnosząca się do stanów rzeczy, przedmiotów, ludzi, grup społecznych, zdarzeń, które posiadają własności składające się na ich znaczenie.
POJĘCIE – znaczenie /rozumienie terminu/ nadawane terminowi.

Stosowane terminy w naukach humanistycznych i społecznych są nieostre i wieloznaczne. Każdy termin posiada treść i zakres. Na każdy termin składają się desygnaty, które wyznaczają elementy danego terminu. Konceptualizacja to sprecyzowanie pojęcia, wybór jednego ze względu na wieloznaczność i nieostrość.

Ad.21-22
operacjonalizacja - przełożenie terminu teoretycznego na termin empiryczny; należy znaleźć takie zjawiska które będą obserwowalne i mierzalne i będą się bezpośrednio odnosiły do terminu teoretycznego - znaleźć takie wskaźniki, desygnaty które będą się składały na termin teoretyczny

Procedura operacjonalizacji wg Hornowskiej
Procedura, która ma umożliwić badaczowi znalezienie odpowiedzi na następujące pytania:
1.do jakich aspektów świata rzeczywistego odnosi się problem badawczy
2.jak dalece wybrane przez niego zmienne i powiązania między nimi dostępne są obserwacji
3.w jakim zakresie wybrane przez niego obserwacje dostarczą mu informacji o terminach przyjętych w problemie badawczym

Przykłady operacjonalizacji :
1.wiadomości ucznia - wynik z testu wiadomości tego ucznia
2.zdolności do myślenia twórczego - liczba poprawnych rozwiązań zadań odnoszących się do nowatorskiego zastosowania przedmiotów codziennego użytku
3.poczucie własnej skuteczności - jak badany ocenia swoje możliwości wykonania danego działania
4.zachowania agresywne - liczba obraźliwych słów skierowanych do kolegów

Smile

angelika23

Małgorzato a kiedy dodasz tezy z pedagogiki społecznej ?

mola

ja też czekam

heroina

Ad 5 Cechy twierdzeń naukowych
Twierdzenie naukowe powinno być:
- logiczne,
- sensowne,
- mieć oparcie w empirii,
- nie zaprzeczać faktycznej obserwacji,
- uzasadniać twierdzenia.

Ad 24 Definicja wskaźnika i jego rodzaje
WSKAŹNIK /wg Stefana Nowaka/
-jeśli N jest zjawiskiem nieobserwowalnym, a W zjawiskiem obserwowalnym, to wskaźnikiem zjawiska nieobserwowalnego N nazwiemy zjawisko obserwowalne W, którego wystąpienie pozwoli nam w sposób bezwyjątkowy /zawsze gdy N to W/ i/lub z większym od przeciętnego prawdopodobieństwem stwierdzić, że zaszło zjawisko N.
( Jeśli chodzi o rodzaje - nie wiem)

Ad 25 Pojęcia wskaźnikowe
Typy pojęć wskaźnikowych:
1) enumeratywne – odnoszą się do cech, własności pewnych obiektów, zjawisk, które są niezależne od warunków, okoliczności, w jakich się znajdują, zachodzą – stanowią o sposobie istnienia danego zjawiska,
2) asocjacyjne – przeciwieństwo pojęć enumeratywnych. Odnoszą się do pewnych własności, które przypisywane są niewielkiej liczbie obiektów w danej populacji; mogą nie wystąpić wcale albo przyjmują wartość zerową,
3) relacyjne – odnoszą się do pewnych własności, które kształtują się na płaszczyźnie relacji między cechami charakteryzującymi daną zbiorowość albo cechami dwóch zjawisk pozostających ze sobą w jakiejś relacji,
4) statystyczne – odnoszą się do różnicowania zbiorowości pod względem jakiejś cechy,
5) sumatywne – odnoszą się do kompleksu cech, które charakteryzuje bardzo złożone zjawisko.

Ad 26 Populacja a próba
Populacja---> zbiór elementów, ludzi, obiektów badawczych zróżnicowanych ze względu na jakąś cechę. Cecha ta odróżnia członków danej populacji od innej, możliwej populacji. Dana osoba może należeć do różnych populacji.
Próba--->ta część populacji, która podlega badaniu ze względu na daną cechę.

Zarówno w populacji, jak i w próbie są pewne zmienne z ich określonymi wartościami, które interesują badacza.

Ad 27 Parametr a estymator
PARAMETR--->Wartość zmiennej, charakteryzująca populację.
ESTYMATOR/STATYSTYKA--->Wartość zmiennej, która charakteryzuje próbę badawczą.
Wybór próby badawczej może być dokonany w sposób losowy, nielosowy lub incydentalny /nieprzypadkowy/.

Jakub88

40. Średnia arytmetyczna, określenie, podstawowe właściwości

Średnia arytmetyczna :
- podstawowy parametr reprezentujący centralną tendencję rozkładu danej zmiennej
- suma wszystkich wartości podzielona przez ich liczbę

Podstawowe właściwości:
- wyznaczana jest tylko na skali przedziałowej i stosunkowej
- im więcej danych o tej samej wartości, tym bliższa tej wartości jest średnia
- jeśli w zbiorze jest liczba która wyraźnie odbiega od innych wyników, to średnia przesunie się w kierunku tej liczby
- wrażliwość średniej na wyniki o wartościach ekstremalnych
- podawanie średniej jako reprezanta zbioru może być mylące

Jakub88

44. Wskaźnik zmienności: wariancja, i odchylenie standardowe

Wariancja – suma podniesionych do kwadratu odchyleń poszczególnych wyników danego zbioru do jego średniej podzielona przez liczbę elementów do tego zbioru.

Odchylenie standardowe – pierwiastek kwadratowy z wariancji, jego wartość jest znacząca przy porównywaniu przynajmniej dwóch grup danych

Magda07

37.Od czego zależy wybór liczebności próby?
1. celu któremu badanie może służyć.
2.liczba osób składających się na populacje oraz dostępność. Im większa populacja tym większa próba.
3. stopień jednorodności populacji i liczba kategorii lub grup na jakie będzie podzielona grupa. Im bardziej będzie jednorodna populacja im mniej cech czy właściwości będzie objęta badaniami tym mniejsza może być próba badawcza.
4. zastosowanie metody techniki, narzędzi badawczych. Techniki pracochłonne np. wywiad zmusza do badań na nie wielkiej próbie. Im więcej masz pytań w kwestionariuszach tym więcej osób przebadaj.

36. Liczebność próby badawczej: stanowiska
1. 5% całej populacji można przyjąć gdy jest populacja skończona
2. wielkość próby uzależniona od wielkości populacji
3. odróżnia się próbę małą od próby dużej
100 max 45-50 mini - psycholodzy, pedagodzy
100 mini 1000 max- socjolodzy
30 osób najmniejsza granica błędu statystycznego chyba że cała populacja liczy 50 to 30 osób będzie więcej jak 50 %.

madga

Jakub zaimponowałeś mi!!