www.pedagodzyspecjalni.fora.pl

karolinkieee

dla tych którzy chcieli refereat z lęku:P

Lęk jest jedną z najczęściej przeżywanych emocji towarzyszących ludzkiej egzystencji.
Można go opisać jako negatywny stan emocjonalny o przykrym dla jednostki zabarwieniu, charakteryzujący się odczuwaniem nieuzasadnionych obaw czy uczucia zagrożenia, cechuje się różnym nasileniem i czasem trwania. Objawiaja się jako niepokój, uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia. W odróżnieniu od strachu jest on procesem wewnętrznym, nie związanym z bezpośrednim zagrożeniem lub bólem.
Strach -jest to silna przykra emocja o charakterze wrodzonym, pojawiająca się w sytuacjach realnego zagrożenia. Lęk występuje w obliczu zagrożeń irracjonalnych.

Istotnymi aspektami zaburzeń lękowych jest brak racjonalnego uzasadnienia źródła lęku, brak organicznych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego oraz brak jakichkolwiek zaburzeń nastroju przed ujawnieniem sie choroby.

1.W zaburzeniach nerwicowych lęk dzieli się na:
- ciągły, który towarzyszy choremu przez cały czas i jest stanem napięcia trwającym co najmniej miesiąc
- napadowy, ale o bardzo dużym nasileniu, który trwa od kilku minut do kilku dni i połączony jest z zaburzeniami oddychania czy przyspieszonym biciem serca
- zlokalizowany, który jest skoncentrowany na konkretnej sytuacji czy przedmiocie (np. fobie) lub myśli (np. natręctwa)

Zaburzenia wegetatywne
2. Kolejne objawy nazywa się zaburzeniami wegetatywnymi. Są to:
- zaburzenia snu (trudności z zasypianiem, budzenie się z uczuciem lęku )
- zaburzenia łaknienia (znaczne zmniejszenie apetytu lub znaczne zwiększenie)
- zaburzenia życia seksualnego.
Do tych objawów często dochodzi ból głowy lub mięśni.

W powstawaniu zaburzeń lękowych istotne znaczenie odgrywa wiele czynników. Należy do nich pewna predyspozycja wrodzona, polegająca na skłonności do utrwalania się zaburzeń neurotransmisji (zwłaszcza serotoninergicznej), traumatyzujące przeżycia z dzieciństwa (związane np. ze stylem wychowania, wczesnymi urazami psychicznymi) i zwykle poprzedzająca wystąpienie zaburzeń sytuacja stresowa w niedawnej przeszłości.

Do czynników powodujących zaburzenia lękowe zalicza się:
- czynniki biologiczne takie, jak np. mikrouszkodzenia struktur mózgowych
- czynniki genetyczne, które mogą kształtować cechy lękowe i obsesyjne
- czynniki społeczne, czyli te uwarunkowane w grupie pozarodzinnej
- czynniki psychologiczne składające się z czynników rodzinnych - trudne, ciężki sytuacje, nierozwiązane konflikty, urazy psychiczne oraz z czynników osobowościowych - bierność, zależność od innych, uległość, sztywność, podwyższony poziom niepokoju, niski poziom odporności na frustrację, poczucie niższej wartości

Jeżeli stopień jego nasilenia mieści się w granicach dopuszczających możliwości adaptacyjne można mówić o lęku fizjologicznym, który może pełnić funkcje pozytywne(sygnalizujące, mobilizujące ), kiedy przekracza możliwości adaptacyjne pełni głównie funkcje destrukcyjne.Bardzo istotne stało się też, aby dokładnie odróżniać lęk, który jest normalnym i towarzyszącym człowiekowi w jego życiu stanem psychicznym od lęku patologicznego. Ma to znaczenie nie tylko diagnostyczne, ale także terapeutyczne.
Lęk patologiczny, a więc lęk obejmujący sternictwo psychiczne człowieka może wywołać różne reakcje chorego, groźne dla niego i otoczenia. Na skutek lęku- uczucia nieokreślonego zagrożenia, chorzy mogą dokonywać ataków rozpaczy, mogą mieć skłonności do samookaleczania ciała, rozdrapywania ran, okaleczania się, połykania ostrych przedmiotów.

Zaburzenia lękowe należą do grupy zaburzeń nerwicowych mających wpływ na zachowanie, myślenie, emocje i zdrowie fizyczne. Są spowodowane zarówno czynnikami biologicznymi jak i indywidualnymi warunkami osobowymi. Ludzie dotknięci tymi zaburzeniami często cierpią na więcej niż jeden rodzaj zaburzeń lękowych, którym bardzo często może towarzyszyċ depresja, zaburzenia apetytu lub uzależnienie.
Zaburzenie lękowe uogólnione charakteryzują się nasilonym i niczym nieuzasadnionymi obawami, które potęgowane są przez zaburzenia snu, nadmierna potliwość, a także objawy somatyczne. Do objawów somatycznych najczęściej zalicza się napięcie mięśniowe, przyspieszenie akcji serca i oddychania, zaburzenia układu pokarmowego i moczowo-płciowego.Ma zawsze charakter przewlekły, rozciągnięty w czasie, o różnym nasileniu.

Zaburzenia lękowe to przedłużające sie stany lękowe, bez obiektywnych przyczyn; mogą one
sparaliżować życie osoby dotkniętej nimi, z życiem rodzinnym i towarzyskim włącznie.
Zaburzenia lękowe są najbardziej powszechnymi problemami zdrowia psychicznego.
Ocenia się, że dotykają przeciętnie jedną na dziesięć osób. Są bardziej rozpowszechnione wśród
kobiet niż wśród mężczyzn, dotykają zarówno dzieci jak i dorosłych. Zaburzenia lękowe są
chorobami. Mogą być diagnozowane i leczone.

Charakterystycznymi objawami zaburzeń lękowych są:

Psychiczne - obawa utraty kontroli, uczucie oszołomienia, zwariowania, lęk przed śmiercią , poczucie nierealności otoczenia lub siebie.

Objawy z ciała - bicie serca, duszność, dławienie, poty, dygotanie, ciężar w klatce piersiowej, drętwienie. Objawy te są przyczyną poszukiwania pomocy u lekarzy rodzinnych czy kardiologów, poczucia niepewności co do swojego zdrowia a także stresującej diagnostyki. Diagnostykę wykluczającą schorzenia somatyczne (cielesne) warto a nawet trzeba wykonać. Lęk może maskować objawy takich poważnych chorób jak: choroba wieńcowa serca, hipoglikemia (spadek cukru we krwi w cukrzycy), nadczynność tarczycy. Lęk występuje też w zespołach abstynencyjnych po przerwaniu ciągu alkoholowego a także po odstawieniu marihuany, amfetaminy czy kokainy.

Ataki paniki – Jak sugeruje nazwa, ataki paniki pojawiają się bez uprzedzenia i
towarzyszą im nagłe uczucia przerażenia. Do objawów fizycznych należą bóle w klatce
piersiowej, palpitacje serca, spłycenie oddechu, zawroty głowy, dolegliwości w okolicy brzucha,
uczucia nierealności i lęk przed śmiercią. Często osoba dotknięta takimi atakami stara się unikać
sytuacji, w których mogą one wystąpić; wówczas nazywane jest to zaburzeniem lękowym z
agorafobią.

Podział zaburzeń lękowych
Lęk paniczny
(napady paniki) jest lękiem bardzo silnym i narastającym szybko, często z sekundy na sekundę. Pojawia się nagle. Zwykle występuje zupełnie niespodziewanie.
Jeżeli pojawia się w miejscach lub sytuacjach uznawanych subiektywnie jako „zagrażające” - jest to agorafobia z napadami paniki. Napad paniki trwa zwykle od kilku do kilkunastu minut.

Powstawanie lęku panicznego
Zasadniczo istnieją dwa modele powstawania napadów paniki: biomedyczny i psychologiczny.

1. Model biomedyczny
zakłada, że człowiek może być podatny na wystąpienie lęku panicznego poprzez takie a nie inne wyposażenie genetyczne. Oznacza to w praktyce, że gdy takiej podatności nie ma - lęk paniczny nie wystąpi. Pośrednio przemawiają za tą teorią:

• możliwość wywołania napadu lęku poprzez substancje chemiczne, np. mleczan

• możliwość wywołania napadu lęku poprzez zwiększanie stężenia dwutlenku węgla we krwi - takie zjawisko występuje podczas zmniejszania ilości powietrza zdatnego do oddychania,

• możliwość wystąpienia napadu paniki w nocy (trudno udowodnić, aby napad budzący pacjenta w nocy, miał podłoże psychologiczne)

• częstsze występowanie lęku panicznego u ludzi między 25-45 rokiem życia, niż u ludzi po 65 roku życia. Wg teorii psychologicznych lęk paniczny jest związany z obawą o zdrowie i ogólnym poczuciem bezpieczeństwa. Często łączy się z lękiem, że coś mi się stanie, lub wręcz z lękiem przed śmiercią. Dlaczego więc wraz z wiekiem zachorowalność na zaburzenie paniczne spada?

• poprawę przynosi stosowanie farmakoterapii.

2. Model psychologiczny
zakłada, że do rozwinięcia zaburzenia panicznego dochodzi wskutek nieprawidłowego interpretowania odczuć cielesnych jako zagrażające życiu, np. podejrzewanie poważnej choroby serca. Argumenty przemawiające za tą teorią to:

• Osoby z zaburzeniem panicznym częściej niż inne myślą o możliwej utracie kontroli nad sobą, częściej są skłonni do błędnego czy wyolbrzymionego interpretowania sygnałów z ciała ( ten ostatni objaw występuje też w hipochondrii).
• na częstość napadów paniki lub na ich pojawienie się wpływają niekorzystne wydarzenia życiowe (np. wystąpienie zawału serca u osoby bliskiej) i spadek ogólnego poczucia bezpieczeństwa osoby.
• poprawę przynosi terapia psychologiczna, a w szczególności behawioralno - poznawcza, rozwijanie procedur bezpieczeństwa, pozytywne interpretowanie zmian w życiu, poprawne interpretowanie sygnałów z ciała.

Agorafobia - to lęk w sytuacji znalezienia się (a w dalszym rozwoju zaburzenia - przed znalezieniem się) w miejscu, z którego trudno uciec lub w którym, według subiektywnego przekonania, gdyby coś się stało, nie możnaby uzyskać pomocy. Najczęściej do lęku o typie agorafobii dochodzi w dużym sklepie, w podróży, w tłumie, w samochodzie, w kinie. Lęk agorafobijny czasem może być tak nasilony, że uniemożliwia wychodzenie z domu. W agorafobii lęk może mieć charakter napadów paniki lub lęku wolnopłynącego. Istotą agorafobii jest unikanie miejsc, w których kiedyś doszło do nasilonego lęku. Powoduje to stopniowe dostosowywanie życia- z powodu lęku przed lękiem - i ograniczenie pełnej realizacji potrzeb.

Powstawanie agorafobii
Najbardziej udokumentowaną teorią wyjaśniającą powstawanie agorafobii jest teoria Kleina, wg której lęk agorafobijny pojawia się w mechanizmie unikania napadów lęku - czyli w obawie wystąpienia napadu lęku w sytuacji „uwięzienia” w miejscu publicznym. Agorafobia jest więc najczęściej wtórna do napadów paniki.

Lęk społeczny (fobia społeczna).
Objawy fobii społecznej pojawiają się najczęściej po raz pierwszy przed 18 rokiem życia. Jest to obezwładniający lęk w sytuacjach bycia obserwowanym przez innych np. przy wystąpieniu publicznym, jedzeniu w restauracji, przyłączaniu się do grupy osób. Lęk w fobii społecznej, oprócz manifestacji typowej dla lęku panicznego - kołatanie serca, zawroty głowy, suchość w ustach - przyjmuje formy typowe tylko dla lęku społecznego, takie jak: czerwienienie się, jąkanie, obawa przed zmoczeniem się.

Fobie – Fobie podzielone są na dwie kategorie: fobia społeczna, która oznacza obawę
przed sytuacjami społecznymi, i specyficzne fobie, takie jak lęk przed lataniem, krwią czy
wysokościami.

Fobie specyficzne
- to lęk przed określonym obiektem, prowadzący do unikania tegoż obiektu. Najczęściej spotykanymi fobiami są: fobia zwierząt (pająków, węży), lęk wysokości, lęk przed krwią a także przed zakażeniem czy zachorowaniem na poważną chorobę. Lęk uogólniony jest uporczywą obawą przed potencjalnym niepowodzeniem, utratą zdrowia swojego lub najbliższych, nieszczęściem.

Lęk uogólniony
ma charakter lęku wolnopłynącego lub napięcia, częste są też bóle głowy i drażliwość.

Pourazowe zaburzenia stresowe – dramatyczne przeżycia, w których wystąpiły lub
mogły wystąpić poważne obrażenia fizyczne mogą być przyczyną powstania tzw. pourazowych
zaburzeń stresowych. Przykładami takich wydarzeń mogą być przeżycia gwałtu, przemocy w
dzieciństwie, wojny lub klęski żywiołowej. Powszechnymi objawami w/w zaburzeń są
nawracające wspomnienia, w czasie których osoba dotknięta nimi przeżywa na nowo swoje
przerażające doświadczenie, koszmary nocne, depresję, uczucia złości lub rozdrażnienia.

Zaburzenie obsesyjno – maniakalne – Jest to stan, w którym ludzie cierpią na stale
nawracające, niechciane myśli i/lub zachowania, których nie są w stanie kontrolować. Typową
obsesją tego typu jest obawa przed zanieczyszczeniem, ciągłe wątpliwości jak np. niepewność,
czy żelazko zostało wyłączone lub niespokojne myśli o treściach seksualnych lub religijnych. Do
maniakalnych zaburzeń należy częste mycie się, sprawdzanie, porządkowanie lub liczenie.

Ogólne zaburzenie lękowe – charakteryzowane są one jako przesadne martwienie się o
zwykłe, rutynowe wydarzenia i czynności życiowe. Taki stan lękowy trwa co najmniej sześć
miesięcy, w czasie których osoba więcej czasu spędza na zamartwieniu się niż na czymkolwiek
innym. Osoba z takimi zaburzeniami oczekuje zawsze najgorszego, nawet jeśli osoby postronne
nie widzą powodu do zmartwienia. Objawy fizyczne towarzyszące tym stanom to mdłości,
drgawki, zmęczenie, napięcie mięśni czy ból głowy.